Αρχικά ας ορίσουμε τι είναι η στοματική υγιεινή. Είναι η υγεία του στόματος, συμπεριλαμβανομένων των δοντιών, των ούλων, του λαιμού και των οστών γύρω από το στόμα. Είναι ο δείκτης της συνολικής υγείας, ευεξίας και ποιότητας ζωής και είναι ένα θέμα που απασχολεί όλα τα στάδια της ζωής. Σε παγκόσμιο επίπεδο υπολογίζεται ότι 2 δισεκατομμύρια άνθρωποι υποφέρουν από τερηδόνα και 520 εκατομμύρια παιδιά πάσχουν από τερηδόνα των νεογιλών δοντιών.

Οι περισσότερες παθήσεις της στοματικής υγείας μπορούν να προληφθούν και να αντιμετωπιστούν στα αρχικά τους στάδια. Η κακή στοματική υγιεινή μπορεί να προκαλέσει μία σειρά ασθενειών όπως οδοντική τερηδόνα, περιοδοντική νόσο, απώλεια δοντιών, καρκίνο του στόματος, σακχαρώδη διαβήτη, καρδιαγγειακά νοσήματα.

Η διατροφή επηρεάζει την υγεία το στόματος και είναι επίσης σημαντική κατά την ανάπτυξη των δοντιών. Η φτωχή και κακή διατροφή οδηγεί σε ανεπάρκειες θρεπτικών συστατικών, με αποτέλεσμα να υπάρχουν επιπτώσεις στους ιστούς του στόματος και στην ανάπτυξη τους. Επηρεάζεται η ανάπτυξη της στοματικής κοιλότητας και αυξάνεται ο κίνδυνος εμφάνισης μιας στοματικής νόσου, μέσω μειωμένης ικανότητας επιδιόρθωσης και δημιουργίας των ιστών. Συγκεκριμένα, ανεπάρκειες που μπορεί να συνοδεύουν ποικίλες στοματικές καταστάσεις είναι:

Η ανεπάρκεια σε βιταμίνη Α η οποία οδηγεί σε εξασθενημένη ανάπτυξη του σχηματισμού των δοντιών και σε υποπλασία του σμάλτου.

Η καθυστερημένη επούλωση των πληγών, οι δυσπλασίες της οδοντίνης, η αιμορραγία των ούλων, οι αλλοιώσεις του πολφού, ο ελαττωματικός σχηματισμός κολλαγόνου οφείλονται σε ανεπάρκεια βιταμίνης C.

Τα χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D και του ασβεστίου έχουν σαν αποτέλεσμα την  εμφάνιση επιμετάλλωσης των δοντιών, την εμφάνιση τερηδόνας, γλωσσίτιδας, στοματίτιδας, ουλίτιδας και περιοδοντίτιδας.

Ακόμη, ελλείψεις σε βιταμίνες του συμπλέγματος Β μπορεί να προκαλέσουν γωνιακή στοματίτιδα, κακοσμία και περιοδοντικές παθήσεις.

Η χαμηλή πρόσληψη ψευδαργύρου μέσω της διατροφής μπορεί να συσχετιστεί με κακή στοματική και περιοδοντική υγεία.

Υπάρχουν όμως τρόφιμα που μπορεί να βελτιώσουν και να διατηρήσουν τη στοματική υγιεινή ή και άλλα που να την βλάψουν. Κατά τη μάσηση τα σάκχαρα των τροφών μετατρέπονται σε οξέα, φθείροντας το σμάλτο των δοντιών. Υπάρχει μεγάλη συσχέτιση μεταξύ της ποσότητας και της συχνότητας ελεύθερης ζάχαρης και οξέων και της οδοντικής τερηδόνας. Κάθε φορά που τρώμε ή πίνουμε κάτι όξινο ή πλούσιο σε σάκχαρα, το σμάλτο στα δόντια μας γίνεται πιο μαλακό και χάνει μέρος της περιεκτικότητάς του σε μέταλλα. Με τη βοήθεια της σιέλου το στόμα θα επανέλθει στη φυσική του ισορροπία. Ωστόσο, εάν η κατανάλωση συμβαίνει πολύ συχνά, το στόμα δεν έχει την ευκαιρία να ανακάμψει και αυτό έχει ως αποτέλεσμα την καταστροφή του σμάλτου. Συγκεκριμένα, επεξεργασμένα τρόφιμα πλούσια σε ζάχαρη και υδατάνθρακες, τσίχλες και καραμέλες, ανθρακούχα αναψυκτικά, ενεργειακά ποτά, χυμοί, αποξηραμένα φρούτα, γλυκά είναι καλό να αποφεύγονται για την καλή υγεία των δοντιών και των ούλων.

Όπως αναφέρθηκε παραπάνω, υπάρχουν και τρόφιμα που μπορεί να βοηθήσουν στην ενίσχυση της στοματικής υγείας και αυτά είναι το τυρί, τα φρέσκα φρούτα και λαχανικά, τα ψάρια, οι ξηροί καρποί, το γάλα, το γιαούρτι και το σουσάμι.

Τέλος, δεν ξεχνάμε το βούρτσισμα των δοντιών και των ούλων σε καθημερινή βάση, τις τακτικές επισκέψεις στον οδοντίατρο και την ενυδάτωση του οργανισμού με την πρόσληψη νερού.

Για οποιεσδήποτε διατροφικές συμβουλές χρειάζεστε, επικοινωνήστε μαζί μου.

Βιβλιογραφία

Botelho, J., Machado, V., Proença, L., Delgado, A. S., & Mendes, J. J. (2020). Vitamin D deficiency and oral health: a comprehensive review. Nutrients12(5), 1471.

Gondivkar, S. M., Gadbail, A. R., Gondivkar, R. S., Sarode, S. C., Sarode, G. S., Patil, S., & Awan, K. H. (2019). Nutrition and oral health. Disease-a-month65(6), 147-154.

Isola, G. (2020). The impact of diet, nutrition and nutraceuticals on oral and periodontal health. Nutrients12(9), 2724.

Moynihan, P., & Petersen, P. E. (2004). Diet, nutrition and the prevention of dental diseases. Public health nutrition7(1a), 201-226.

Scardina, G. A., & Messina, P. (2012). Good oral health and diet. Journal of Biomedicine and Biotechnology2012.

Sheetal, A., Hiremath, V. K., Patil, A. G., Sajjansetty, S., & Kumar, S. R. (2013). Malnutrition and its oral outcome–a review. Journal of clinical and diagnostic research: JCDR7(1), 178.

Uwitonze, A. M., Murererehe, J., Ineza, M. C., Harelimana, E. I., Nsabimana, U., Uwambaye, P., … & Razzaque, M. S. (2018). Effects of vitamin D status on oral health. The Journal of steroid biochemistry and molecular biology175, 190-194.

angeliki tarsani